Inson qancha vaqt tush ko‘rishi mumkin?
- Uxlagan paytimizda ham miya ishlashda davom etadi.
- Inson tushida notanish odamlarni ko‘ra olmaydi – tushdagi har bir ishtirokchi real hayotda bir marta bo‘lsa ham uchragan bo‘ladi.
- Ko‘zi sog‘lom odamlarning faqat 10 foizdan ko‘prog‘i tushlarini rangli holatda ko‘ra oladi.
- Inson uyg‘onganidan 5 daqiqa o‘tib tushning yarminigina eslaydi, 10 daqiqadan keyin esa bor-yo‘g‘i 10 foizi yodida qoladi.
- O‘rtacha hisobda inson hayotining uchdan bir qismi uyquda o‘tadi.
- Sutkasiga sakkiz soatdan kam uxlaydigan odamlarda ortiqcha ovqatlanish va semirishga moyillik ko‘proq kuzatiladi.
- Odamning uyqudagi sezgirligi bosh miyaning “talamus” deb ataluvchi hududiga bog‘liq. U uxlayotgan odamni uyg‘otib yuborishi mumkin bo‘lgan tashqi shovqinlarni filtrlab beruvchi impulslarni ishlab chiqarish xususiyatiga ega.
- Ba’zi hayvonlar, masalan, ot, mol va fillar turgan holatda ham uxlashi mumkin. Ular o‘zini butunlay xavfsiz sezganda yotib uxlaydi.
- Begemot suv ostida uxlay oladi. U har 3–5 daqiqada nafas olish uchun suv yuzasiga ko‘tariladi, lekin bu paytda uyg‘onmaydi.
- Turnalar uzoq parvoz vaqtida charchab qolsa, uchib ketayotgan joyida 10 daqiqa mizg‘ib olish qobiliyatiga ega.
- Delfin va kitlar dam olayotgan paytda suv yuzasiga chiqib nafas olib turishlari uchun, ularning miya sharlari navbatma-navbat uxlaydi.
- Mashhur rassom Salvador Dalining stulda o‘tirganda tez uxlab qolish odati bo‘lgan. Shuning uchun u stulda o‘tirgan paytda qo‘liga og‘ir kalit ushlab olgan, qattiq uyquga ketgan paytda kalit polga tushib, uni uyg‘otgan. Rassomning aytishicha, uyg‘onganidan so‘ng u ijod uchun yangi g‘oyalarni va turli muammolarning yechimini oson topgan.
- Odam uyquga ketgach, taxminan yarim soatlardan keyin tush ko‘rishni boshlaydi. Umumiy uyqu vaqtining 15–20 foizini tush tashkil etadi.
- Olimlar aniqlagan eng uzoq tush 3 soatu 8 daqiqa davom etgan. Rekordchining bu vaqt ichida nimalarni ko‘rgani haqida esa ma’lumotlar yo‘q.
Mirjalol Madvaliyev tayyorladi.
