Инсон қанча вақт туш кўриши мумкин?
- Ухлаган пайтимизда ҳам мия ишлашда давом этади.
- Инсон тушида нотаниш одамларни кўра олмайди – тушдаги ҳар бир иштирокчи реал ҳаётда бир марта бўлса ҳам учраган бўлади.
- Кўзи соғлом одамларнинг фақат 10 фоиздан кўпроғи тушларини рангли ҳолатда кўра олади.
- Инсон уйғонганидан 5 дақиқа ўтиб тушнинг ярминигина эслайди, 10 дақиқадан кейин эса бор-йўғи 10 фоизи ёдида қолади.
- Ўртача ҳисобда инсон ҳаётининг учдан бир қисми уйқуда ўтади.
- Суткасига саккиз соатдан кам ухлайдиган одамларда ортиқча овқатланиш ва семиришга мойиллик кўпроқ кузатилади.
- Одамнинг уйқудаги сезгирлиги бош миянинг “таламус” деб аталувчи ҳудудига боғлиқ. У ухлаётган одамни уйғотиб юбориши мумкин бўлган ташқи шовқинларни филтрлаб берувчи импулсларни ишлаб чиқариш хусусиятига эга.
- Баъзи ҳайвонлар, масалан, от, мол ва филлар турган ҳолатда ҳам ухлаши мумкин. Улар ўзини бутунлай хавфсиз сезганда ётиб ухлайди.
- Бегемот сув остида ухлай олади. У ҳар 3–5 дақиқада нафас олиш учун сув юзасига кўтарилади, лекин бу пайтда уйғонмайди.
- Турналар узоқ парвоз вақтида чарчаб қолса, учиб кетаётган жойида 10 дақиқа мизғиб олиш қобилиятига эга.
- Делфин ва китлар дам олаётган пайтда сув юзасига чиқиб нафас олиб туришлари учун, уларнинг мия шарлари навбатма-навбат ухлайди.
- Машҳур рассом Салвадор Далининг стулда ўтирганда тез ухлаб қолиш одати бўлган. Шунинг учун у стулда ўтирган пайтда қўлига оғир калит ушлаб олган, қаттиқ уйқуга кетган пайтда калит полга тушиб, уни уйғотган. Рассомнинг айтишича, уйғонганидан сўнг у ижод учун янги ғояларни ва турли муаммоларнинг ечимини осон топган.
- Одам уйқуга кетгач, тахминан ярим соатлардан кейин туш кўришни бошлайди. Умумий уйқу вақтининг 15–20 фоизини туш ташкил этади.
- Олимлар аниқлаган энг узоқ туш 3 соату 8 дақиқа давом этган. Рекордчининг бу вақт ичида нималарни кўргани ҳақида эса маълумотлар йўқ.
Миржалол Мадвалиев тайёрлади.
