Daromad to‘g‘risidagi deklaratsiya: uning mohiyati va tartibi qanday?
Jismoniy shaxslarning jami yillik daromadi to‘g‘risidagi deklaratsiya taqdim etishning mohiyati va tartibi, shuningdek, mol-mulkini ijaraga berishdan olgan daromad bo‘yicha deklaratsiyalar haqida ma’lumotlar ko‘pchilik uchun qiziq.
Milliy matbuot markazida O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi tomonidan jismoniy shaxslarning daromadlarini deklaratsiyalashning huquqiy asoslariga bag‘ishlangan matbuot anjumani o‘tkazildi ana shu mavzuga bag‘ishlandi.
Anjumanda so‘zga chiqqanlar mamlakatimiz soliq-byudjet siyosatidagi o‘zgarishlar, xususan, xo‘jalik sub’yektlari va aholi daromadlariga nisbatan soliq yukini kamaytirish, soliqqa tortish tizimini soddalashtirish, soliq qonunchiligini takomillashtirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar yuksak samaralar berayotganini ta’kidladi.
O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksi jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘ini tartibga solish va o‘z vaqtida to‘lovni amalga oshirishda muhim dasturilamal bo‘layotir.
Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Davlat soliq qo‘mitasi Jismoniy shaxslarga soliq solish bosh boshqarmasi davlat soliq katta inspektori A.Rasulovning ma’lumotlariga ko‘ra Soliq kodeksining 189-moddasiga muvofiq, jismoniy shaxslar daromadlari bo‘yicha jami yillik deklaratsiyani doimiy yashash joyidagi davlat soliq xizmati organiga hisobot yilidan keyingi yilning 1 aprelidan kechiktirmay taqdim etishi zarur. Agar jismoniy shaxsning asosiy bo‘lmagan ish joyidan olgan daromadidan soliq uning arizasi bo‘yicha eng yuqori stavka asosida ushlab qolingan bo‘lsa, bu holatda deklaratsiya topshirilmaydi.
Birinchi Prezidentimizning 2011 yil 30 dekabrdagi qarori bilan 2012 yil 1 yanvardan boshlab jismoniy shaxslarning soliq solinadigan eng kam daromadini aniqlash maqsadida uy-joyni ijaraga berganlik uchun ijara to‘lovining eng kam miqdorlari joriy qilingan. Unga ko‘ra, ijaraga berilayotgan turar joylarning 1 kvadrat metr maydoni uchun oylik ijara to‘lovining eng kam miqdori Toshkent shahrida 4,5 ming so‘mni, Nukus shahri va viloyatlar tarkibidagi shaharlarda 3 ming so‘mni, boshqa aholi punktlarida 1,5 ming so‘mni tashkil etib, 2017 yilda o‘tgan yildagi me’yorlar 1,5 barobarga indeksatsiya qilingan. Shuningdek, jismoniy shaxslarning noturar joyni va avtotransport vositasini ijaraga berganlik uchun ijara to‘lovining eng kam miqdori ham ko‘rsatilgan.
Matbuot anjumanida soliq va majburiy to‘lovlar bo‘yicha berilgan imtiyozlar va boshqa masalalar bo‘yicha ma’lumotlar berildi. Ishtirokchilar o‘zlarini qiziqtirgan savollarga mutaxassislardan javob oldi.
N.NORBOBOYEV
